Matthias Iannis Portelli hu wiċċ ġdid għall-pubbliku. Dan minkejja li ż-żgħażagħ u l-attivisti frekwentement jiltaqgħu miegħu fi protesti għad-drittijiet umani, ambjentali u anke demokratiċi. Mhux kulħadd jaf l-istorja wara l-unika kandidat tal-VOLT għall-elezzjonijiet Ewropew u għalhekk li l-ILLUM poġġiet ma’ Portelli għal intervista qasira.
X’ġiegħlek toħroġ għall-politika?
Minn dejjem kienet tinteressani l-politika. Minn dejjem kelli x-xewqa li nġib il-bidla, iżda fil-verità qatt ma kien hemm partit li jirrappreżentani. Dħat ma’ VOLT biex nagħmel dik il-bidla.
Dħalt fl-arena politika però għax naf li hemm ħafna mhux iħossuhom rappreżentati politikament, bħalma kont jiena. Nemmen li għandi dmir li nħeġġeġ għal futur aħjar, għal Malta u Ewropa aktar b’saħħithom.
Qed nintroduċi wkoll ruħi mal-pubbliku, bħala wieħed mill-kandidati ta’ VOLT fl-Ewropa, li kollha għandhom il-valuri tagħna. Bħala VOLT hemm madwar mitt kandidat, mifruxa f’10/12-il stat.
Essenzjalment nixtieq li min iħares lejn il-kandidatura tiegħi, jara sejħa għal azzjoni minn dawk li jfittxu politika alternattiva, waħda mingħajr politika ta’ diviżjoni, maħmuġa u partiġġjana.
Għaliex VOLT, u mhux ma’ partit mill-kbar?
L-għazla kienet ovvja għalija, għax hu l-unika partit li jirrikonoxxi l-isfidi interkonessi tagħna, bħala Malta u Ewropa, b’soluzzjonijiet progressivi. Għandna viżjoni lil hinn minn aħmar u blu, b’aċċenn fuq viżjoni progressiva għal valuri kollettivi tagħna. Apparti li VOLT hu l-unika partit pan-Ewropew, progressiv, pragmatiku.
Żagħżugħ, attivist u ħaddiem. X’ħadt mill-irwoli tiegħek fis-soċjetà bħala esperjenza li taħseb li tista’ tuża fl-irwol potenzjal tiegħek ta’ MEP?
Bħala attivist żagħżugħ b’passjoni lejn id-demokrazija, il-libertà, u ċittadinanza attiva, jiena impenjat biex intejjeb il-konnettività ta’ komunikazzjoni bejn l-istituzzjonijiet Maltin u Ewropej.
Irrid politika eqreb bejn iċ-ċittadin u l-politikant. Għalhekk li nħeġġeġ għal inizjattivi bħall-assemblea taċ-ċittadini, jew laqgħat bi stil bħal town hall meetings. Pjattaformi bħal dawn jippermettu l-politikanti, il-persuni li jagħmlu l-politika jitħaddtu maċ-ċittadin.
Bħala żagħżugħ, taqbel li ż-żgħażagħ ma jridux ikunu jafu bil-politika?
Le, naħseb li timpurtahom, imma ma jħossuhomx rappreżentati. Naħseb li tinteressah politika differenti minn tal-ġenituri tagħhom imma trabbew b’mentalità li vot għat-tielet partit hu vot mitluf. Li mhux minnu. Dan iwassal biex jipprotestaw is-sistema b’mod li jitilfu l-vot għax ma jivvutawx.
Rajt diskors tiegħek dwar “orfni tal-politika Maltija”. Xi tfisser għalik din? Min huma l-orfni? Taħseb li huma frott tat-tribaliżmu fil-politika Maltija?
Li tkun politikament orfni tfisser li tkun nieqes minn individwu jew partit li jirrappreżentak. Meta ngħid li tkun politikament orfni, tfisser li tkun qed taqa’ f’din il-mentalità ta’ disperazzjoni, fejn tinduna li m’hemmx triq ’il quddiem.
Is-sistema politika tribali hi parti minnha l-problema, imma lanqas tgħin li l-partiti l-kbar huma prattikament l-istess imma b’isem differenti.
Ma tgħinx lanqas li qed jieħdu rwol maniġerjali, minflok imexxu qed jimmaniġġjaw. Dan filwaqt li waqfu jispiraw.
Nemmen li għandna ninkludu kultura li ma trawwimx il-ħsieb kritiku, u hi nieqsa anke mill-edukazzjoni anke tat-tfal ta’ etajiet żgħar.
Fid-dawl ta’ sondaġġi li juru turnout baxx, iżda fiduċja akbar f’partiti żgħar, tqawwilek qalbek?
Iva, u le. Nippreferi nara aktar nies jivvotaw, b’appoġġ lil partiti terzi. Fl-aħħar mill-aħħar dan hu l-għan tiegħi; li nuri lin-nies li isma’ hemm triq oħra, hemm politika allternattiva, bit-tama li tinteressahom u forsi jivvutaw.
Meta tħares lejn il-politika tal-VOLT, lejk bħala kandidat, tinnota li għandkom valuri politiċi pjuttost simili tal-ADPD? Ma taħsibx li kienet tkun aħjar li VOLT u adpd jingħaqdu, simili bħalma ġara diġà bejn l-AD u l-PD?
Fil-qasir, le. Ma naqbilx ħafna ma’ dan, imma nixtieq nelabora. Għandna xi similaritajiet vera, iżda d-differenzi huma kbar wisq biex jiġu injorati.
Issa, bħal Volt pereżempju, ma naħsbux li stat wieħed jista’ jsolvi dawn l-isfidi kollha waħdu. U l-viżjoni tagħna għall-futur ma tiqafx biss fix-xtut Maltin. Irridu wkoll li Malta jkollha rwol aktar attiv internazzjonalment.
Huwa għalhekk li l-VOLT huwa stabbilit madwar l-UE, f’31 pajjiż Ewropej, kollha bi programm u viżjoni waħda.
Amalgamazzjoni bejn l-ADPD u l-VOLT tkun tfisser li nillimitaw lilna nfusna fuq il-politiki, pereżempju aħna nadvokaw mhux biss id-dekriminalizzazzjoni iżda wkoll il-legalizzazzjoni tal-abort.
Ukoll, irrid ngħid, nemmnu fir-riforma ta’ UE aktar estensiva.
Jekk it-tnejn niġu eletti, x’aktarx naħdmu flimkien, iżda għandna viżjoni kompletament separata u diviża, speċjalment għall-irwol ta’ Malta fl-UE.
