Il-Kummissjoni Nazzjonali għall-Promozzjoni tal-Ugwaljanza (NCPE) qalet li Malta għandha bżonn pjan nazzjonali urġenti u komprensiv biex tindirizza l-problema tar-rata baxxa ta’ fertilità, li bħalissa hi l-inqas fl-Ewropa.
Skont l-aħħar ċifri ta’ Eurostat, Malta għandha rata ta’ fertilità ta’ 1.06 — l-aktar baxxa fost il-pajjiżi Ewropej. Jekk din it-tendenza tkompli, il-popolazzjoni Maltija tista’ tonqos bin-nofs fi żmien 50 sena.
Fi studju riċenti, l-NCPE sabet li ħafna koppji jixtiequ jkollhom aktar tfal iżda jiltaqgħu ma’ diffikultajiet serji biex jibbilanċjaw ix-xogħol mal-ħajja tal-familja. Ġie enfasizzat ukoll li l-leave tal-familja — kemm minħabba tqala, twelid, u kura tat-tfal — hu wisq qasir u mhux imħallas biżżejjed. Ħafna ġenituri qalu li għandhom bżonn perjodi itwal u bi ħlas aħjar ta’ maternity, paternity, u parental leave, kif ukoll leave speċifiku meta t-tfal jimirdu.
L-istudju rrakkomanda li l-leave tal-omm jiġi estiż għal sitt xhur b’paga sħiħa, il-leave tal-missier jiżdied għal erba’ ġimgħat, u l-parental leave imħallas jiġi estiż għal sitt xhur, maqsum b’mod ugwali bejn iż-żewġ ġenituri. Barra minn hekk, enfasizza l-ħtieġa għal kundizzjonijiet tax-xogħol aktar flessibbli u servizzi ta’ appoġġ għall-familji sakemm it-tfal jilħqu l-età tal-iskola, kif ukoll bidla kulturali, fejn kemm irġiel, kif ukoll nisa jaqsmu r-responsabbiltajiet tal-kura.
Il-Kummissjoni wissiet li jekk ir-rata ta’ fertilità tibqa’ f’dawn il-livelli baxxi, Malta se taffaċċja konsegwenzi soċjali u ekonomiċi serji. Hija sostniet li biss pjan nazzjonali kkordinat, b’għanijiet ċari, miżuri prattiċi f’oqsma differenti u riżorsi adegwati jista’ jindirizza din il-kriżi.
L-NCPE żiedet li dan il-pjan għandu jinbena b’parteċipazzjoni attiva tal-ministeri, l-imsieħba soċjali u l-partijiet interessati kollha.