Il-Kamra tal-Periti qed tappella għal għaqda nazzjonali madwar riforma profonda u sostanzjali fis-sistema tal-ippjanar f’Malta, hekk kif tqajmet kontroversja fuq żewġ abbozzi ta’ liġi ġodda li jmissu direttament l-industrija tal-kostruzzjoni u l-ippjanar. Waqt li d-diskussjoni pubblika kompliet tieħu t-tisħin, il-Kamra ħarġet rapport tekniku u evalwazzjoni dettaljata tal-abbozzi, filwaqt li ppreżentat emendi proposti lill-Gvern.
Riforma li ilha meħtieġa għal snin
Għal għexieren ta’ snin, il-Kamra tal-Periti kienet qed twissi li s-sistema tal-ippjanar f’Malta kienet teħtieġ riforma ġenwina. Hija qalet li l-ambjent mibni f’Malta, flimkien mal-kwalità tal-ħajja, sofrew tnaqqis kostanti tul dawn l-aħħar erba’ deċennji — tnaqqis li kiber f’dissatisfazzjon u rabja minn ġo nofs is-soċjetà.
Dan il-kuntest, flimkien ma’ inċidenti serji ta’ kostruzzjoni f’dawn l-aħħar snin, għamel ir-riforma mhux biss urġenti iżda wkoll inevitabbli, skont il-Kunsill tal-Kamra.
Proċess ta’ konsultazzjoni f’diversi livelli
Fil-ġimgħat li għaddew, il-Kamra kienet impenjata f’diskussjonijiet regolari ma’ diversi ministri, entitajiet pubbliċi u NGOs dwar il-ħtieġa ta’ bidla. Dan inkluda kollaborazzjoni kontinwa mal-Awtorità tal-Ippjanar fuq politika nazzjonali tal-arkitettura, u ftehim mal-Building and Construction Authority biex imexxi proġett ta’ tliet snin biex jerġa’ jinbena mill-ġdid il-qafas regolatorju tal-bini u l-kostruzzjoni f’Malta.
Il-Kunsill qal ukoll li kien involut fid-diskussjoni ta’ riformi proposti għall-proċess tal-appelli tal-ippjanar. Punt kruċjali kien is-sospensjoni tal-permessi matul il-fażi tal-appell — kwistjoni li l-Kamra tgħid li ilha titlob li tiġi indirizzata.
Il-Kamra tal-Periti saħqet li l-permessi għandhom jiġu sospiżi waqt l-appell, iżda bi skadenzi ċari u effiċjenti: mhux aktar minn tliet xhur quddiem it-Tribunal tal-Appelli tal-Ambjent u l-Ippjanar (EPRT), u tliet xhur oħra quddiem il-Qorti tal-Appell.
Il-Kamra twissi dwar nuqqas ta’ konsultazzjoni fuq wieħed mill-abbozzi
Waqt li l-Kamra ġiet ikkonsultata u pparteċipat fil-proċess dwar l-Abbozz dwar l-EPRT, hija qalet li qatt ma ġiet ippreżentata bit-test ta’ Abbozz ta’ Liġi 143, li jimplika bidliet fil-liġi tal-Ippjanar (Development Planning Act), u setgħet tagħti l-kummenti tagħha biss fi żmien tlett ijiem mid-data tal-pubblikazzjoni.
Il-Kunsill qal li r-reazzjonijiet tiegħu kienu ffukati fuq analizi teknika, bilanċjata u kostruttiva, b’rapporti li jinkludu proposti għal tibdil jew tħassir ta’ artikli fil-liġi, kif ukoll ċaħdiet ta’ interpretazzjonijiet ħżiena li dehru fil-midja.
Fost l-affarijiet li l-Kamra saħqet fuqhom hemm il-possibilità li jiġu modifikati l-pjanijiet u il-bidla fil-ġerarkija ta’ dokumenti ta’ ippjanar, li huma kwistjonijiet sensittivi ħafna. Hija wissiet li, anke jekk il-pjanijiet attwali huma skaduti u mfassla ħażin, approċċ frammentat mingħajr involviment pubbliku xieraq mhuwiex aċċettabbli.
Appell għal proċess strutturat u inklussiv
Il-Kunsill qal li issa huwa ż-żmien biex jibda proċess formali u serju ta’ riforma, mibni minn fuq il-prinċipji bażiċi tal-ippjanar, u mmexxi minn qafas modern u sostenibbli. Il-Kamra esprimiet lesti tagħha biex tmexxi din ir-riforma, kif diġà għamlet f’reformi oħra.
Fl-aħħar, laqgħet id-dikjarazzjoni tal-Prim Ministru li l-Gvern se jikkunsidra l-kummenti li rċieva, u qalet li temmen li l-proposti tagħha għandhom jiġu studjati u adottati sabiex jiġu indirizzati l-interessi komuni tal-pajjiż.
