Dreams from Malta: Four Visual Narratives

Il-Mużew Wignacourt fir-Rabat se jospita Dreams from Malta: Four Visual Narratives, wirja kollettiva unika li se tgħaqqad erba’ artisti mill-Bulgarija u minn Malta: Rosen Donchev, Vanya Zapryanova, Kiril Katsarov, u Vania Goshe. Organizzata minn tim mill-Bulgarija u minn Malta, u assistita mill-Prof. Charlene Vella f’Malta, il-wirja se tinfetaħ nhar il-Ġimgħa, 6 ta’ Settembru fis-7 ta’ filgħaxija u tibqa’ miftuħa għall-pubbliku sat-29 ta’ Settembru 2025. 

Il-wirja tifforma parti minn The Road to an Exhibition. Dan il-programm kulturali Ewropew għandu l-għan li jressaq produzzjonijiet artistiċi Bulgari lil hinn mill-fruntieri nazzjonali, billi jrawwem djalogu interkulturali u jespandi l-udjenzi. Il-proġett jesplora, mhux biss ix-xogħol finali iżda wkoll il-vjaġġ tal-ħolqien. Fil-Bulgarija, il-proċessi tal-artisti ġew iddokumentati f’film qasir u qed jiġu akkumpanjati minn workshops, dimostrazzjonijiet, u programmi ta’ komunità mmirati lejn iż-żgħażagħ u udjenzi differenti. Fl-istess ħin, wirja diġitali se titnieda aktar ’il quddiem fuq pjattaforma internazzjonali, li se tippermetti lill-udjenzi madwar id-dinja jinteraġixxu mal-proġett. Il-wirja kisbet appoġġ finanzjarju mill-Ministeru tal-Kultura fil-Bulgarija taħt il-Pjan Nazzjonali għas-Sostenibbiltà u l-Iżvilupp. Il-proġett huwa ffinanzjat mill-Unjoni Ewropea permezz tal-istrument NextGenerationEU. 

Erba’ artisti, erba’ narrattivi 

Permezz ta’ pittura, tpinġija, collage, u arti diġitali, l-artisti se jippreżentaw interpretazzjonijiet ta’ saffi kulturali ta’ Malta, siti antiki u ħajja kontemporanja, li jittraduċu f’lingwi viżivi immaġinattivi u profondament personali. 

Rosen Donchev, ispirat mir-rikkezza arkeoloġika u l-imgħoddi mitiku ta’ Malta, joħloq pitturi li jqajmu t-tempji, mudelli ritwali, u forom monolitiċi. Il-kampjuni tiegħu jgħaqqdu linja, siluwett, u ornament f’meditazzjoni bla ħin fuq ix-xhieda siekta tal-istorja. 

Vanya Zapryanova tippreżenta Dreams from Malta, ċiklu ta’ xogħlijiet poetiċi li jesploraw erba’ direzzjonijiet simboliċi: il-ħolm, il-ħjut, il-kontenituri, u l-gżira. Billi tuża akriliċi, pastes, tessuti, u collage, tibni stampi sħaħ li jissuġġerixxu memorja, armonija, u riżonanza profonda tal-post. 

Kiril Katsarov, l-iżgħar artist, juża collage diġitali u jittratta lil Malta bħala mużajk ħaj ta’ kulturi, frammenti arkitettoniċi u tessuti. Ispirat mill-Kon-Katidral ta’ San Ġwann u l-art elaborata tiegħu, jerġa’ jfassal it-tradizzjoni tal-mużajk permezz ta’ pixels, ritmu, u frammenti diġitali li jgħaqqdu l-imgħoddi u l-preżent. 

L-artista Bulgara li tgħix Malta, Vania Goshe, taqbad il-vitalità tal-gżira f’pitturi espressivi li jiċċelebraw, kemm xeni ikoniċi, kif ukoll ta’ kuljum: il-luzzu bl-għajnejn protettivi tiegħu, il-festival tal-logħob tan-nar, il-Gardjola, il-bibien famużi tal-Imdina, u l-pjazez tal-bliet imħabbtin tar-Rabat. Ix-xogħlijiet tagħha jiddistillaw il-kulur, id-dawl, u t-tradizzjonijiet ta’ Malta f’kompożizzjonijiet dinamiċi. 

Dawn l-erba’ artisti flimkien jippreżentaw lil Malta, kemm bħala realtà, kif ukoll bħala immaġinazzjoni: gżira ta’ strutturi antiki, stejjer sħaħ u viżjonijiet luminużi, iżda wkoll metafora universali tal-memorja, il-konnessjoni, u l-eżistenza umana. 

Għaliex Malta? 

Malta ilha għal żmien twil punt ta’ laqgħa taċ-ċiviltajiet, post fejn il-passat u l-preżent jiltaqgħu. F’dan il-proġett, l-artisti ngħaqdu ma’ din il-gżira fiċ-ċentru tal-Mediterran b’modi profondament simboliċi iżda wkoll personali. Ix-xogħlijiet tagħhom, minkejja l-varjetà fil-mezzi u l-istili, jaqblu fuq temi universali ta’ memorja, identità, u kontinwità kulturali. Din mhijiex biss wirja ta’ stampi, iżda ta’ vjaġġi — artistiċi, kulturali, u umani. 

Fl-aħħar mill-aħħar, Dreams from Malta mhijiex biss dwar Malta. Hija dwar dak li l-arti tista’ tiżvela meta l-kulturi jiltaqgħu u l-artisti jingħataw il-libertà li jinterpretaw post permezz tas-sensibbiltajiet tagħhom. Ir-riżultat huwa wirja li tinstema’ lil hinn mill-fruntieri iżda li tibqa’ soda fl-għeruq tagħha fl-ispeċifiċitajiet ta’ gżira li dejjem kienet fil-qalba tal-Mediterran.