In-naħa l-oħra — Francis Ebejer il-pittur

 Heritage Malta fetħet wirja ġdida bl-isem ‘In-naħa l-oħra — Francis Ebejer il-pittur’, fi tħejjija għaċ-ċentinarju mit-twelid ta’ wieħed mill-aktar figuri kulturali rispettati f’Malta. Il-wirja, ospitata fi spazju ġdid esebittiv f’MUŻA — il-Mużew Nazzjonali tal-Arti Komunitarja fil-Belt Valletta — se tkun miftuħa sal-31 ta’ Awwissu. 

Imwieled fir-raħal rurali ta’ Ħad-Dingli fl-1925, Francis Ebejer hu magħruf l-aktar bħala drammaturgu u rumanzier distint, li bil-kontributi tiegħu — fosthom rumanzi, stejjer qosra, u drammi ppubblikati u mtellgħin fuq skala internazzjonali — bidel ix-xena kulturali lokali. Ix-xogħlijiet tiegħu laqtu fil-fond lill-pubbliku Malti, mhux biss minħabba l-valur letterarju tagħhom, iżda wkoll għax sfidaw il-konvenzjonijiet u taw vuċi lill-identità li kienet qed tevolvi f’Malta tal-perjodu wara l-gwerra. 

Din il-wirja ġdida f’MUŻA toffri lill-pubbliku l-opportunità li jesplora aspett inqas magħruf iżda personali ħafna mill-kreattività ta’ Ebejer: il-pittura. Għalkemm jibqa’ mfakkar primarjament għall-wirt letterarju tiegħu, il-pittura saret mezz ta’ espressjoni importanti speċjalment fis-snin ta’ wara. Permezz tagħha sab spazju għall-introspezzjoni u l-astrazzjoni, li kkumplimentaw il-kitbiet tiegħu u ppermettewh jidħol f’temi ta’ identità, memorja, u esplorazzjoni personali f’mezzi differenti iżda espressivi daqshekk. 

‘In-naħa l-oħra — Francis Ebejer il-pittur’ tiġbor magħha għażla kurata mix-xogħlijiet viżivi tiegħu, fosthom 14-il biċċa arti — erbgħa minnhom akkwistati reċentement għall-kollezzjoni nazzjonali, u oħrajn mislufa ġenerożament mill-kollezzjoni privata ta’ ibnu Damian Ebejer. Fost il-punti ewlenin hemm pitturi evokattivi bħal‘Tal-Ħut (Fishwoman)’ u ‘Day’s End on Southern Cliffs’. 

Il-wirja tinkludi wkoll oġġetti personali bħal manuskritti, posters, premjijiet u t-typwriter tiegħu, flimkien ma’ bust tal-bronż mill-iskultur magħruf Anton Agius, misluf minn Spazju Kreattiv. 

Din l-inizjattiva hija appoġġata mill-Akkademja tal-Malti u mid-Dipartiment tal-Istudji tat-Teatru fl-Università ta’ Malta, immexxi mill-Prof. Marco Galea, u tinkludi wkoll filmati mill-arkivji tal-Public Broadcasting Services. 

Waqt l-inawgurazzjoni, il-Ministru għall-Kultura, l-Artijiet u l-Gvern Lokali Dr Owen Bonnici qal: “Francis Ebejer kien ġgant fix-xena letterarja u artistika ta’ Malta, li ħalla wirt imprezzabbli fil-kitba u fil-pittura. Ix-xogħlijiet tiegħu, kemm fuq il-palk, kif ukoll fuq il-karta tal-pittur, jirriflettu l-bidliet soċjali u kulturali ta’ pajjiżna b’mod profond u artistiku.” 

Huwa żied jgħid: “Illum qegħdin infakkruh u nonorawh permezz ta’ din il-wirja li turi l-wiċċ artistiku tiegħu. Nirringrazzja minn qalbi lil kull min ta sehmu f’din l-inizjattiva.” 

Mario Cutajar, Chairman ta’ Heritage Malta u Direttur ta’ MUŻA, innota: “Din il-wirja tippreżenta lil Francis Ebejer b’mod ġdid, billi turih bħala pittur u mhux biss bħala wieħed mill-awturi ewlenin fil-letteratura Maltija. Huwa xieraq li f’dan iċ-ċentinarju mit-twelid tiegħu, il-poplu Malti jħares lejh b’mod aktar ħolistiku, fl-arti kollha tiegħu. MUŻA jrid jagħti opportunitajiet bħal dawn għax jaspira li jiċċelebra l-artisti minn kull angolu — il-kreattività, il-ħsibijiet u l-aspirazzjonijiet tagħhom. Hu spazju fejn l-artisti għandhom il-kelma tagħhom. MUŻA twieled biex jinvolvi l-komunità u jrid jibqa’ magħha, fosthom permezz tal-inizjattivi li jaspiraw jagħmlu minn MUŻA esperjenza aktar elevata.” 

Id-dħul għal din il-wirja huwa inkluż fil-biljett normali tal-mużew, li jkun miftuħ kuljum bejn l-10:00 u s-18:00. Katalgu llustrat huwa wkoll disponibbli b’xejn.