Il-Baġit 2026 kompla jsaħħaħ l-impenji tal-Gvern favur ambjent aktar nadif u komunitajiet b’aktar spazji miftuħa. Il-Ministru għall-Finanzi Clyde Caruana ħabbar li l-proġett ta’ Sant’Antnin f’Marsaskala, li kien jintuża bħala faċilità għall-iskart, issa qed jinbidel f’żona pubblika ħadra li tkopri 23,800 metru kwadru — parti minn investiment ta’ €37 miljun.
Dan il-proġett, li ilu mistenni, għandu joffri ambjent ġdid għall-familji u r-residenti taż-żona, filwaqt li jsaħħaħ l-użu sostenibbli ta’ siti li qabel kienu industrijali jew ta’ skart. Caruana qal li l-ħidma fuq dan il-proġett qed tkompli bħala eżempju ta’ kif l-art tista’ tingħata lura lin-nies f’forma ta’ spazju aċċessibbli u ekoloġiku.
Fl-istess ħin, il-Ministru semma li se jkompli x-xogħol fuq proġetti ambjentali u ta’ infrastruttura oħra fis-sena d-dieħla, fosthom ir-riġenerazzjoni ta’ Vjal ir-Rihan f’San Ġwann u Triq Sant’Anna fil-Furjana, kif ukoll il-kostruzzjoni ta’ parkeġġ taħt l-art f’Bormla. F’Birżebbuġa, il-Gvern qed iwettaq ukoll l-iżvilupp tas-Sustainable Innovation Hub fuq is-sit tal-ex inkineratur ta’ San Luċjan, li se jintuża għal inizjattivi relatati ma’ innovazzjoni u teknoloġiji nodfa.
Tnaqqis ta’ 35% fl-iskart imħallat u impjant ġdid ta’ €85 miljun
Fil-qasam tal-immaniġġjar tal-iskart, Caruana rrimarka li l-ammont ta’ skart imħallat (l-iskart tal-borża sewda) naqas bi 35% mill-2018, sinjal li l-politika ta’ separazzjoni tal-iskart u l-edukazzjoni ambjentali qed iġibu riżultati konkreti.
Is-sena li għaddiet, WasteServ ipproċessat 29,500 tunnellata ta’ skart organiku, li minnu ġiet prodotta enerġija rinnovabbli biżżejjed biex tforni madwar 960 dar, flimkien ma’ 2,700 tunnellata ta’ kompost għall-użu agrikolu u ambjentali.
Biex tiġi msaħħa din l-isforz, il-Gvern ħabbar impjant ġdid ta’ €85 miljun għall-ipproċessar tal-iskart organiku, li se jkollu kapaċità ta’ 75,300 tunnellata fis-sena. L-impjant se jikkonverti l-iskart organiku f’bijogass u kompost, b’mod li jkompli jnaqqas id-dipendenza fuq il-miżbliet.
Barra minn hekk, se tinbena faċilità ġdida ta’ €17 miljun għall-immaniġġjar tal-skips, li kapaċi tirkupra sa 50,000 tunnellata ta’ materjali riċiklabbli kull sena. L-istudji ambjentali diġà tlestew ukoll għal faċilità oħra li se tiffoka fuq l-ipproċessar sigur tal-iskart perikoluż.
Caruana qal li dawn il-proġetti jikkumplimentaw il-faċilitajiet diġà eżistenti, inklużi ċ-ċentri awtomatizzati għall-ħġieġ u l-iskart li flimkien qed jappoġġjaw ekonomija ċirkolari billi jdawru l-iskart f’riżorsi u prodotti utli.
Ambjent nadif, żoni miftuħa u enerġija rinnovabbli għall-ġejjieni
Il-miżuri ambjentali tal-Baġit 2026 juru direzzjoni ċara lejn politika li tagħmel lill-pajjiż aktar nadif u sostenibbli, filwaqt li toħloq spazji pubbliċi ġodda u opportunitajiet ġodda għall-innovazzjoni ambjentali.
Caruana enfasizza li dawn l-investimenti ma jittrattawx biss l-iskart jew l-infrastruttura, iżda jġibu magħhom bidla kulturali favur ambjent aktar ħaj, komunitajiet aktar b’saħħithom, u ekonomija li tħares lejn il-futur b’mod sostenibbli.
