Fil-Baġit 2026, il-Ministru għall-Finanzi Clyde Caruana ħabbar riformi estensivi fl-amministrazzjoni tal-art tal-Gvern u miżuri ġodda li jħarsu lejn żvilupp sostenibbli u t-tisħiħ tal-infrastruttura turistika. Dawn il-miżuri huma maħsuba biex isaħħu s-sigurtà legali ta’ kirjiet antiki, iħeġġu l-investiment, u jindirizzaw sfidi ambjentali u turistiċi li ilhom jiżdiedu f’dawn l-aħħar snin.
Caruana spjega li se jiġu introdotti soluzzjonijiet għal dawk li jikru fit-tul li ilhom iħallsu kera regolari imma jinsabu f’sitwazzjonijiet legali prekarji minħabba nuqqas ta’ titolu ċar fuq l-art jew il-proprjetà tagħhom. Il-Gvern se jaħdem ukoll biex sal-aħħar tal-2026, 80% tal-proprjetajiet li kienu ġew trasferiti mill-Knisja jkunu irreġistrati formalment — żieda minn 70% li mistennija tintlaħaq fl-2025.
Bħala parti minn din ir-riforma, qed tiġi mfassla strateġija ta’ għaxar snin biex is-sistemi u l-leġiżlazzjoni tal-ġestjoni tal-art jitmodernizzaw, bil-għan li jitjiebu l-effiċjenza, it-trasparenza u l-kwalità tas-servizz pubbliku. Din l-istrateġija mistennija tgħaqqad id-dipartimenti u l-awtoritajiet relatati mal-art taħt qafas unifikat, b’aktar teknoloġija diġitali u proċessi aktar ċari għall-pubbliku.
“Dan mhux biss dwar il-ġestjoni tal-art, imma dwar li nagħtu ċertezza lil min ilu snin f’dar jew f’kera bla titolu stabbli, u fl-istess ħin inħeġġu investiment f’użu effiċjenti ta’ art pubblika,” qal Caruana waqt id-diskors tiegħu fil-Parlament.
Żieda fl-Eco-Contribution biex tissaħħaħ l-infrastruttura u l-protezzjoni ambjentali
Fil-qasam tat-turiżmu, il-Ministru ħabbar li l-eco-contribution se tiżdied minn €0.50 għal €1.50 kull lejl għal kull turist, bil-fondi miġbura se jintużaw biex jiffinanzjaw proġetti ta’ infrastruttura u titjib ambjentali madwar il-pajjiż.
Caruana qal li minkejja li s-settur turistiku għadu b’saħħtu, qed jitħassbu dwar l-impatti ambjentali u soċjali f’żoni partikolarment popolari bħal Comino, fejn diġà ġew osservati tnaqqis fl-għadd ta’ viżitaturi bħala parti minn miżuri ta’ konservazzjoni.
Fl-istess waqt, huwa kkonferma li se jibdew titjiriet diretti bejn Malta u l-Istati Uniti minn Ġunju 2026 — pass li mistenni jattira turiżmu ta’ kwalità ogħla u jsaħħaħ il-konnettività internazzjonali tal-gżira.
Madankollu, Caruana ammetta li Malta teħtieġ leġiżlazzjoni aġġornata dwar l-industrija tal-lukandi u s-short-term rentals, biex tingħata ċertezza kemm lis-sidien kif ukoll lin-nisa u l-irġiel li jgħixu ħdejn proprjetajiet mikrija għal żmien qasir. Il-Gvern qed iħejji qafas ġdid li jintroduċi regoli aktar ċari dwar l-użu, il-limiti u r-responsabbiltajiet f’dawn l-akkomodazzjonijiet.
Bħala parti minn approċċ pilota, se jitniedu proġetti f’Swieqi u fil-Belt Valletta biex jiġu indirizzati l-isfidi speċifiċi tat-turiżmu urban, bħal livelli għoljin ta’ storbju, ġestjoni tal-iskart u impatt fuq il-komunità lokali.
