Iċ-Ċentru tas-Saħħa Ċensu Moran, li ilu miżmum f’kontroversja u dewmien, beda jilqa’ l-ewwel pazjenti tiegħu nhar it-Tnejn.
Il-Ministru għas-Saħħa Jo Etienne Abela żar iċ-ċentru, fejn iltaqa’ mal-ewwel pazjenti li bdew jirċievu s-servizzi offruti.
Taħt id-direzzjoni tal-Ministeru għas-Saħħa, il-Fondazzjoni għas-Servizzi Mediċi ħadmet biex tiżgura li, sa minn nhar it-Tnejn, is-servizzi ta’ patoloġija tal-ilsien u tal-lingwa kif ukoll ġinekoloġija qed jiġu offruti fiċ-Ċentru Ċensu Moran, qal il-gvern.
Matul dan ix-xahar, se jitniedu tmien dixxiplini oħra, fosthom fiżjoterapija, ortopedija, manometrija, podjatrija, gastroenteroloġija u mediċina respiratorja. Is-servizz tal-MRI portabbli, li diġà serva aktar minn 1,000 pazjent, se jibqa’ disponibbli.
Dewmien, tfixkil u kontroversja
Il-ftuħ taċ-Ċentru tas-Saħħa Ċensu Moran jasal wara snin ta’ dewmien u kritika pubblika. Huwa kien tħabbar għall-ewwel darba fl-2016 bħala parti minn sforz usa’ biex is-servizzi tas-saħħa jkunu aktar aċċessibbli fil-komunità u biex tiġġedded il-kura primarja madwar Malta, iżda l-proġett sab bosta ostakli.
Il-kostruzzjoni ġiet imfixkla minn problemi marbuta mat-tenders, bidliet fl-ambitu tal-proġett, u tħassib dwar il-prestazzjoni tal-kuntrattur, li wasslu għal skeda twila u spiża ogħla milli mistenni.
Il-proġett ġibed ukoll kritika politika, speċjalment minħabba l-konnessjoni tiegħu mal-ftehim kontroversjali tal-privatizzazzjoni tal-isptarijiet li kien jinvolvi lil Vitals Global Healthcare u aktar tard lil Steward Health Care.
L-inkjesta maġisterjali żvelat kif Ivan Vassallo kien ħejja ftehim biex kumpanija bl-isem ta’ Eurybates – li minnha kellhom jibbenefikaw Keith Schembri, Konrad Mizzi, Vassallo, Pierre Sladden u Adrian Hillman – tgħin lil Ergon tippreżenta offerta biex tiddisinja u tibni ċ-Ċentru Reġjonali tal-Kura Primarja f’Raħal Ġdid.
Konsorzju Grieg, Salfo-Ado JV, ukoll daħal f’ftehim ma’ Eurybates biex jipprovdi servizzi ta’ informazzjoni kummerċjali. Dan il-konsorzju rebaħ tender għal ġestjoni tal-proġett u servizzi ta’ superviżjoni teknika għaċ-ċentru ta’ Raħal Ġdid.
Ma nstab l-ebda fond li daħal direttament f’Eurybates, iżda kumpanija parallela bl-isem ta’ Encore Trading Ltd – taħt il-kontroll ta’ Ivan Vassallo u Pierre Sladden bħala assoċjati ta’ Keith Schembri – irċeviet kważi €100,000 f’Ottubru 2019. L-investigaturi suspettaw li dawn il-ħlasijiet kienu kickback għall-kuntratt taċ-Ċentru Reġjonali ta’ Raħal Ġdid.
Għalkemm iċ-ċentru tas-saħħa baqa’ inizjattiva mmexxija mill-gvern, inqajmu tħassib dwar it-trasparenza u l-kontabbiltà fil-kuntest usa’ tal-infrastruttura pubblika tas-saħħa. Membri tal-Oppożizzjoni u residenti kienu ilhom juru d-diżappunt tagħhom bid-dewmien fil-ftuħ, hekk kif il-faċilità kienet ilha wieqfa għal diversi snin minkejja wegħdiet pubbliċi ta’ tlestija imminenti.
