Malta żammet il-klassifikazzjoni ta’ kreditu A (għolja) mill-aġenzija internazzjonali Morningstar DBRS, li semmiet il-membru tagħha fiż-żona ewro u s-settur bankarju b’saħħtu tal-pajjiż.
“Il-konferma tal-klassifikazzjoni ta’ Malta A (Għolja) b’veduta stabbli minn DBRS hija xhieda tar-reżiljenza tal-ekonomija tagħna. Minkejja l-kundizzjonijiet globali dejjem agħar, id-deċiżjoni strateġika tagħna kontra l-awsterità qed tagħti l-frott, bi dinamika ekonomika b’saħħitha li qed tnaqqas id-defiċit fiskali u d-dejn,” qal il-Prim Ministru Robert Abela.
L-aġenzija ħabbret l-analiżi tagħha fit-10 ta’ Ottubru, fejn żammet il-klassifikazzjoni fit-tul u għall-perjodu qasir ta’ Malta f’A (għolja) u R-1 (medja).
Madankollu, ir-rapport wera tħassib dwar l-infiq tal-gvern. Id-defiċit tal-baġit ta’ Malta kien ta’ 3.6% tal-PGD fl-2024, meta mqabbel ma’ medja ta’ 2.1% tal-pajjiżi l-oħra tal-UE. Huwa mistenni li d-defiċit jonqos bil-mod għal 3.4% fl-2025 u 3.0% fl-2026.
L-aġenzija qalet li l-proċess ta’ konsolidazzjoni fiskali ġie mfixkel minn miżuri ġodda ta’ appoġġ għad-djar, inklużi tnaqqis fit-taxxa fuq id-dħul li jiswa 0.5% tal-PGD, u t-tkomplija tas-sussidji fuq il-fjuwil u l-elettriku.
Dawn is-sussidji huma mbassra jiswa 0.7% tal-PGD fl-2025.
It-tkabbir ekonomiku beda jnaqqas il-pass wara prestazzjoni qawwija. Il-PGD reali kiber b’6.8% fl-2024 iżda naqas għal 3.1% fl-ewwel nofs tal-2025. Il-Bank Ċentrali ta’ Malta jbassar li t-tkabbir jonqos għal 3.9% din is-sena, 3.5% fl-2026 u 3.3% fl-2027.
It-turiżmu kompla juri saħħa, b’żieda ta’ 12.1% fl-għadd ta’ wasliet matul l-ewwel seba’ xhur tal-2025.
Id-dejn pubbliku ta’ Malta jibqa’ moderat bi 46.2% tal-PGD f’Marzu 2025, mistenni jiżdied għal 48.3% fl-2025 u 48.7% fl-2026. Madwar 79% tad-dejn tal-gvern jinżamm minn residenti, b’mod partikolari minn banek domestiċi.
Ir-rapport semma diversi punti ta’ saħħa, fosthom il-membri fiż-żona ewro, pożizzjoni esterna soda, u settur bankarju b’kapital qawwi. Malta żżomm surplus sinifikanti fil-kont kurrenti ta’ 5.5% tal-PGD, imqanqal minn esportazzjonijiet fis-settur tas-servizzi, partikolarment fl-imħatri online u t-turiżmu.
Bejn l-2014 u l-2024, migrazzjoni qawwija tal-ħaddiema żiedet il-popolazzjoni ta’ Malta b’madwar 32%, l-ogħla rata ta’ tkabbir fost il-pajjiżi tal-UE.
Is-settur bankarju juri vulnerabbiltà minħabba l-espożizzjoni qawwija tiegħu fis-suq tal-propjetà. Self relatat mal-kostruzzjoni, ipoteki u proprjetà immobbli jammonta għal 71.5% tas-self totali tar-residenti f’Awwissu 2025.
Il-prezzijiet tal-propjetà residenzjali telgħu b’29.3% bejn l-bidu tal-2021 u l-bidu tal-2025.
Fir-rigward tal-governanza, l-aġenzija nnutat li Malta tikklassifika madwar il-medja tal-UE f’termini ta’ libertà ta’ espressjoni u stat tad-dritt, iżda turi prestazzjoni aktar dgħajfa fl-effettività tal-gvern u fil-kontroll tal-korruzzjoni.
L-UE nediet proċedura ta’ defiċit eċċessiv kontra Malta f’Lulju 2024, u talbet lill-gvern biex inaqqas l-infiq skont ir-regoli fiskali Ewropej.
.jpg)
