Persistenza ta’ nuqqasijiet serji fil-rapportar finanzjarju, fil-governanza u fil-prattiċi ta’ provvista qiegħda tkompli tħawwad diversi ministri, dipartimenti u entitajiet tal-Gvern, skont it-tħassib espress mill-Uffiċċju Nazzjonali tal-Awditjar (NAO) fir-reviżjoni tal-kontijiet pubbliċi għall-2024.
Fost l-iktar kwistjonijiet sinifikanti li telgħu fuq quddiem, hemm bilanċijiet pendenti fit-trasferimenti interdipartimentali li huma marbutin mat-tranżizzjoni mid-Departmental Accounting System għas-Corporate Financial Management Solution. Dawn il-bilanċi mhux solvuti, li jmorru lura sa bejn l-2020 u l-2021, jammontaw għal total nett ta’ €338.4 miljun. L-NAO osservat li ma sar ebda progress biex jiġu solvuti dawn il-bilanċijiet matul iż-żewġ snin li għaddew.
L-awditur sab ukoll nuqqasijiet kbar fir-rekonsiljazzjonijiet tal-bankijiet. Ma sarx rekonsiljazzjoni korretta bejn il-kont pubbliku tal-Bank Ċentrali ta’ Malta u l-kont CFMS konness miegħu. Rekonsiljazzjonijiet li jdumu sa l-1992 għadhom mhux solvuti, bil-Ministeru tat-Treżor jgħid li t-trattament tagħhom mhux prattiku minħabba restrizzjonijiet fuq il-kost u r-riżorsi umani.
Il-kontrolli interni fuq ir-riċeviment ta’ dividendi u trasferimenti ta’ fondi instabu biss parzjalment effettivi. F’każ wieħed, dividend ta’ €15.4 miljun dovut lill-Gvern minn kumpanija pubblika ma ttieħedx minħabba diżgwid pendenti bejn il-partijiet.
L-NAO rrappurtat ukoll li ma setax jiċċekkja l-iffaċċjar ta’ avanzi mogħtija mill-Gvern, inkluż avanż ta’ €11 miljun lil Malta Air Travel Ltd li kien diġà rritornat, minħabba dewmien fil-provvista tad-dokumenti appoġġjanti.
Barra l-kwistjonijiet finanzjarji, l-awditur identifika nuqqasijiet wiesgħa fil-kontroll u fil-konformità mar-regolamenti. Il-kriminalità fl-oqsma ta’ provvista kienet deskritta bħala “pervasiva” fl-entitajiet awditjati, filwaqt li diversi dipartimenti għadhom jiddependu fuq proċessi manwali, li jżidu r-riskju ta’ żbalji u frodi. F’xi każi, sistemi bbażati fuq il-karta ħallew pagamenti duplikati ta’ allowance annwali għal 35 uffiċjal tal-Forzi Armati ta’ Malta.
Fl-iskola Nazzjonali tas-Sport, uffiċjal wieħed kien responsabbli għall-mmaniġġjar u r-reġistrazzjoni ta’ transazzjonijiet ta’ żewġ fondi differenti, inkluż ir-riċeviment u l-ħlas tal-flus. Riskji simili ġew osservati f’Active Ageing and Community Care, fejn żewġ impjegati biss verifikaw volumi kbar ta’ invoices minn residenzi privati.
Dejta dwar il-pagi wriet ukoll nuqqasijiet, speċjalment f’Resource Support and Services Limited, fejn kontrolli inadegwati wasslu għal pagamenti żbaljati u overpayments kbar, inkluż kważi €13,000 mogħtija lil impjegat li kien qed jaħdem inqas sigħat. L-entità kienet ukoll kritika għal strutturi ta’ governanza dgħajfa u ħażna mhux kompleta tar-rekords tal-persunal.
Il-fallimenti fil-provvista u l-immaniġġjar tal-kuntratti kienu prominenti fl-awditu. Il-Kumitat tal-Welfare kompla jixtri provvisti ta’ incontinence bl-ammont ta’ €2.2 miljun taħt ftehim li skada tliet snin ilu, filwaqt li servizzi oħra nġabru permezz ta’ ordnijiet diretti mingħajr l-approvazzjonijiet meħtieġa. Id-Dipartiment tal-Protezzjoni Ċivili inbidel biex jaqsegħa l-provvisti f’lotijiet iżgħar biex jibqa’ taħt limiti ta’ ordnijiet dirett, minflok ma jħejji tender pubbliku kif ir-regolamenti jiddikjaw.
F’diversi każi, l-entitajiet ma imponewx penalitajiet kuntrattwali għal dewmien sinifikanti f’proġetti, inkluż xogħlijiet kbar ta’ kostruzzjoni. Nuqqasijiet oħra jinkludu ftehim ta’ leasing fit-tul mingħajr tender ġdid jew l-approvazzjonijiet meħtieġa.
L-NAO ħeġġeġ li jekk dawn il-kwistjonijiet ma jiġu solvuti xejn, il-Gvern se jkompli jkun espost għal riskji ta’ nuqqas ta’ konformità, żbalji finanzjarji u diffikultajiet fit-tul biex jipproteġi u jirkupra fondi pubbliċi.
