Il-Fond Monetarju Internazzjonali ddikjara li Malta rreġistrat irkupru impressjonanti mill-pandemija, u wriet reżiljenza sostanzjali għar-riżultat mill-invażjoni tar-Russja tal-Ukrajna.
Ir-reviżjoni annwali tal-Bank Dinji madankollu qalet li ried li l-gżira tipprepara "strateġija ta’ ħruġ" mill-politika ġeneruża tas-sussidji tal-enerġija, biex ikun fiha defiċit akbar u ttejjeb l-inċentivi għall-konservazzjoni tal-enerġija, filwaqt li tipproteġi popolazzjonijiet vulnerabbli.
Malta kienet deskritta bħala “ekonomija fil-potenzjal sħiħ tagħha” b’domanda domestika qawwija, suq tax-xogħol fiss u prezzijiet li qed jogħlew.
Iżda l-Bank Dinji qal li l-gvern kellu jibda jneħħi gradwalment is-sussidji tal-enerġija, u qal li ż-żidiet fil-prezzijiet fis-suq globali ma kinux għadhom temporanji.
Qal ukoll li s-soppressjoni tal-prezz ma tgħinx tinċentiva l-konservazzjoni tal-enerġija jew it-tranżizzjoni ekoloġika. "Id-daqs kbir tas-sussidji jillimita l-ispazju fiskali fir-riallokazzjoni tar-riżorsi għal riformi li jtejbu l-produttività filwaqt li jikkonsolidaw il-pożizzjoni fiskali," qal dwar l-infiq ta 'bosta miljuni fi spejjeż sussidjati ta' enerġija u fjuwil.
Analisti qalu li Malta għandha tibda tneħħi gradwalment is-sussidji filwaqt li tipproteġi familji bi dħul baxx u, sa ċertu punt, familji bi dħul medju – l-ewwel billi taġġusta l-prezzijiet tal-fjuwil biex tirrifletti aħjar l-ispejjeż tal-importazzjoni tagħhom, filwaqt li tagħmel ukoll l-istruttura tat-tariffi tal-elettriku aktar progressiva. "Mossa gradwali tista' tnaqqas il-pressjonijiet fuq il-konsumaturi iżda wkoll ittardja l-benefiċċji tal-ħruġ filwaqt li tħalli l-finanzi pubbliċi vulnerabbli għal aktar żidiet fil-prezz tal-enerġija."
L-IMF faħħar l-għotjiet baġitarji ta’ Malta lejn gruppi vulnerabbli u pensjonanti, sistema aktar stretta ta’ ġbir tat-taxxa, kif ukoll riżorsi ġodda fil-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus.
Iżda wissiet dwar it-tnaqqis fil-produttività u r-restrizzjonijiet tal-kapaċità strutturali li qed jitfaċċaw, u talab għal strateġija ta' żvilupp iffokata mill-ġdid.
Dawn kienu jinkludu nuqqasijiet fil-forza tax-xogħol u ħiliet ġodda, politiki dwar l-immigrazzjoni li jiżguraw il-provvista t-tajba ta’ ħiliet biex tintlaħaq id-domanda, toroq, akkomodazzjoni, edukazzjoni, u servizzi tas-saħħa aħjar.
Saħansitra appellat għal aġġornament tal-politika ta’ ppjanar ta’ Malta. "L-istrateġija ta' ppjanar nazzjonali eżistenti, Pjan Strateġiku għall-Ambjent u l-Iżvilupp 2015, għandha tiġi aġġornata malajr biex tirrifletti l-aħħar projezzjonijiet demografiċi, u l-politiki settorjali (eż., it-turiżmu) għandhom jiġu allinjati."
It-tkabbir reali ta’ Malta fl-2024 jista’ jkun ta’ 3.5%, fost l-ogħla rati ta’ tkabbir fl-Ewropa, b’livelli rekord baxxi ta’ qgħad, iżda bl-inflazzjoni mistennija tibqa’ ogħla minn 2% sal-aħħar tal-2025. Huwa mistenni li Malta se tibqa’ taffaċċja pressjonijiet inflazzjonarji.
Min-naħa tagħhom, id-defiċits fiskali f’Malta se jaraw tnaqqis żgħir għal 4.5% fl-2024, b’sussidji tal-enerġija mmarkati għal 1.75% tal-PGD – 40% tal-prodott gross domestiku.
