Fil-qorti nstemgħet xhieda orribbli ta’ abbużi f’orfanotrofju mmexxi mill-knisja, Lourdes Home, fejn żewġ nisa xehdu li esperjenzaw abbuż sesswali mill-kleru u swat minn sorijiet.
Iż-żewġ nisa xehdu nhar it-Tnejn f'każ kostituzzjonali kontra l-istat ippresedut mill-Imħallef Mark Simiana, li fih huma saħqu li l-istat ma għamel xejn biex jissalvagwardja d-drittijiet jew il-kura tagħhom fl-orfanatrofju.
Rosanne Saliba, xehdet l-ewwel fejn tat rakkont ta’ numru ta’ inċidenti li ġarrbet sa minn tfulitaha. Hija qalet li ma sar l-ebda abbuż sakemm għalqet il-ħames snin "Imma meta kelli s-sitt snin, ħajti nbidlet minn ġenna għall-infern."
"Is-sorijiet inbidlu, Swor Josephine Anne Sultana mietet, kienet soru ħażina ħafna, niddeskriviha bħala mostru u din kienet is-soru li suppost kellha tieħu ħsiebi. Verament sofrejt ma’ din is-soru. Aħna konna nitilgħu fil-5.30 am, u qabel ma niżlu għall-quddiesa, hi kienet ġġiegħelni nnaddaf il-kamra tal-banju. Wara l-quddiesa konna mmorru l-iskola. Fl-iskola konna nistrieħu ftit mill-abbuż. Niftakar li wara li nirritornaw mill-iskola, kienet tkun wara l-bieb lesta b’lasta f’idejha u jekk għadek bl-uniformi - ipprepara lilek innifsek għall-iswat. "
Ix-xhud qal li kien hemm 50 tifel u tifla b’kollox, maqsuma fi gruppi bi 2 sorijiet allokati lil kull grupp. Kienu taħt skeda stretta, li kienet tinkludi kull tip ta’ tindif.
Qalet li kultant kienet ġiet imsawta għall-ebda raġuni. "Darba sofrejt ferita kbira, tant li spiċċajt b'għajn sewda. Meta ndunat li kont għidt lil xi ħadd, malli morna lura l-istitut, hija ppreparat kamra b'żewġ imwejjed għalija, l-agħar saqqu possibbli u sakkritni f’din il-kamra għal tlett ijiem. Kelli biss għaxar snin. "
Hija qalet li saċerdot kien iżur regolarment biex jamministra s-sagrament tal-penitenza. F’okkażjoni minnhom, meta kienet marret għall-qrar, il-qassis kien espona lilu nnifsu u ġiegħelha tmiss il-ġenitali tiegħu.
"Huwa saħansitra pprova jmissni. Jekk ittih ċ-ċans, kull darba li morna għall-qrar, kien jagħmel l-istess magħna. Kont tifla kwieta u żammejt ħafna. Is-soru kienet kontinwament issawwatni u tinsultani. "
L-affarijiet kienu tant ħażin li waqfet tiekol. "Jien tant kont imdejjqa li kont nitlob lil Ġesù biex itemmli ħajti," qalet. Is-soru kienet innotat li ma kinitx tiekol, u wara li tkellmet mal-omm superjuri Karmeli Borg, Saliba ttieħdet biex tara tabib tal-familja.
Wara li eżamina lit-tifla, huwa qal lill-omm Superjuri li ma kien hemm xejn ħażin mat-tifla imma li kien hemm xi ħaġa qed tinkwetaha.
Hija qalet li l-ebda tabib qatt daħal ġewwa d-dar. Waħda mis-sorijiet kienet tamministra t-tilqim meta t-tfal kienu morda bid-deni.
Is-sorijiet kienu jagħtu lit-tfajliet fuq rasom meta kienu jeħlu fuq xi mistoqsija tal-homework, "Minflok tfehemna bil-kalma u tispjegalna t-tweġiba, kienet issawwatna."
Is-soru kienet “titlef lilha nfisha” fir-rabja tagħha waqt li tgħati lit-tfal, qalet il-mara. "Hija kienet taqbadna minn xagħarna u tibda ttina kemm tiflaħ".
Waħda mill-abbużi severi li bqajt niftakar, kelli bżonn il-karta roża biex inġib xi mediċina mill-isptar. Meta mort b’din il-karta, l-infermier staqsieni għaliex qed inġib dawn il-mediċini kollha u għidtlu li ma nżommx din il-karta roża u li normalment ma nġorrx il-mediċina.
“Spiċċajt immur għand psikologu. Is-soru kienet ġiegħlitni nħossni bla siwi. Hija kienet tgħajjarni minħabba n-nuċċali u sal-lum lanqas biss irrid inħares lejh. Darba minnhom, kont qed naħsel il-kurituri fl-orfanatrofju. Il-bieb infetaħ u ħarġet Swor Dorothy Mizzi. Hija staqsieni għaliex ommi bijoloġika ilha ma ċċempilli għal żmien twil.
Irrispondejt li ma kontx naf, għax mhux aħna t-tfal konna nirrispondu t-telefon. Hija marret tistaqsi lil Omm Superjuri u meta rritornat hija qaltli "ommok ilha mejta għal sentejn." "
Fl-2002, Spiteri kienet tkellmet ma’ Fr. Emanuel Cordina, dak iż-żmien id-direttur ta’ Oasi, flimkien mal-avukat Michael Grech, wara li kitbet lill-Ombudsman biex tgħid li l-awtoritajiet li l-Isptar t’ Għawdex kienu rrifjutaw li juru lil Spiteri l-fajl mediku tagħha.
Is-Supretendent tal-isptar kien ipprova jsib ir-rekords tat-twelid tagħha iżda ma sab xejn. "Fl-2006, iddeċidejt li mmur infittex lili nnifsi u rnexxieli nsib lil ħuti, mill-istess omm.” Ħut ommha qas kienu jafu biha.
Spiteri qalet li s-sorijiet qatt ma riedu jagħtuha informazzjoni dwar familtha; "Meta kont se niżżewweġ fl-1998, l-omm superjuri ta' dak iż-żmien, Dorothy Mizzi, bagħtet għar-raġel tiegħi u staqsietu jekk xorta ridtx niskopri min kienu ħuti. Ir-raġel tiegħi wieġeb li jien ma ridtx u Swor Dorothy wieġbet "Tajjeb, u tħallihiex tfittixhom għax se tikkawża ħafna problemi."
It-tieni xhud, Carmen Muscat, xehdet ukoll illum.
Muscat, illum għandha 51 sena, spiċċat fl-orfanatrofju ta’ Għawdex flimkien ma’ ħutha ta' etá żgħira. Muscat ma kinitx taf li dawk huma ħutha peress li kellhom kunjomijiet differenti.
Hija qalet lill-imħallef li hekk kif bdiet tikber, hija ma kellhiex għarus. "Allura Swor Josephine ġabet saċerdot sabiex inkun nista’ nesperjenza sentimenti u nkun attirata lejn l-irġiel. Kienet teħodni waħdi mal-qassis fis-Sala tal-Isqof, li huwa parti mid-dar ta’ Lourdes. Huma kienu jġegħluni mmiss lili nnifsi u jkolli emozzjonijiet għal raġel.”
Dan ġara f’erba' okkażjonijiet separati, qalet. Hija wkoll xehdet li kienet esposta għal indiċenti mill-qassis waqt il-konfessjoni. "Għalkemm kont naf li dawn l-affarijiet ma kinux suppost li jseħħu, ma kontx naf jekk kienitx xi ħaġa ħażina li suppost ma kellux jagħmel."
Minbarra li tieħu ħsieb tfal iżgħar, parti mid-dmirijiet tagħha fl-orfanatrofju kienet li tbattal il-kontenut tal-kapsuli tal-pilloli fit-toilet.
Muscat fakkret ukoll fis-swat, u qalet lill-qorti li tifel ta’ karniġġon skur tant kemm kien jiġi msawwat li t-tbenġil kien jidher. "Tifla oħra li kienet magħna fl-orfanatrofju, darba waħda, Swor Josephine poġġiet idejha fir-romblu tal-ħwejjeġ." Muscat qatt ma tħalliet tara lill-ġenituri tagħha, b'differenza minn tfal oħra.
Snin wara li telqu mill-orfanatrofju, hi u vittmi oħrajn kienu kitbu lill-Isqof Nikol Cauchi dwar l-abbuż li kienu sofrew hemmhekk u ddiskutewha wkoll fuq programm tat-TV.
"Fl-2006, il-Kurja nediet inkjesta. Fl-2008, l-Isqof Emeritus Mario Grech talab maħfra, u fl-2011, sibt mill-gazzetti li Swor Josephine kienet ġiet imressqa fil-qorti fuq xi abbużi, iżda ma sar xejn aktar.
Muscat qalet li gazzetta kienet ippubblikat investigazzjoni li sabet madwar 85 każ ta ’abbuż fid-dar ta’ Lourdes. "Fl-2020, tkellimt mal-isqof il-ġdid, u sirna nafu li l-fajls u d-dokumenti kollha ġew meqruda."
"Għadda ż-żmien u l-każ tqajjem fuq Bondi +. Minn dak il-programm sibna li l-każ li ġie fdat lil Nikol Cauchi kien ingħalaq u li l-allegazzjonijiet ġew esklużi li huma bla bażi. Sentejn wara, l-Isqof Emeritus (issa Kardinal) Mario Grech bagħatilna stqarrija għall-istampa. Id-dokument talab maħfra u offra għajnuna permezz ta ’diversi servizzi.”
Il-każ se jkompli f'Marzu.
.jpeg)
