‘Miżura ta’ tpattija’... Deputat tirreaġixxi għall-proposta tal-Avukat Lynn Chricop Faure dwar ħlas tard ta’ manteniment

“Ma naqbilx li tħallas 5% aktar f’manteniment jekk dan jasal tard, għas-sempliċi raġuni li hi diffiċli tiddetermina liema huma r-raġunijiet validi u dawk li ma humiex f’każ ta’ ħlas tard... Mhix proposta iċċentrata mad-drittijiet umani iżda hija aktar waħda ta’ tpattija.” Hekk qalet id-Deputat Rosianne Cutajar b’reazzjoni għall-sett ta’ proposti ġodda mressqa quddiem il-Ministru għall-Ġustizzja Jonathan Attard mill-Avukat Lynn Chircop Faure. 

Cutajar f’dawn l-aħħar xhur, bir-ritorn tagħha fil-Parlament, kienet voċifera fuq kwisjtonijiet li jolqtu lill-familja; fosthom id-dewmien ta’ kawżi fil-Qrati u t-trobbija kondiviża ugwali bejn iż-żewġ ġenturi. Bl-aktar ħatra riċenti tagħha bħala membru tal-Kunsill tat-Tfal, l-ILLUM ħadet l-opportunità u staqsietha numru ta’ mistoqsijiet, b’mod speċjali x’se jkun qed jagħmel il-Gvern biex jitnaqqas l-iżbilanċ bejn il-ġenituri fit-trobbija u jekk hemmx pjan li jidħlu fis-seħħ uħud mill-proposti ta’ Chircop Faure.  

‘Nuqqas ta’ manteniment huwa punibbli, iżda l-ġudikanti ma jirrikorrux għaliha mal-ewwel’  

Fl-intervista mal-ILLUM Chircop Faure - li ħadmet mill-qrib mal-għaqda Flimkien Missirijiet Inqumu - kienet saħqet li f’ċertu każi, pagamenti ta’ manteniment tard iwasslu għall-priġunerija. Hawn Cutajar irrimarkat li filwaqt li n-nuqqas ta’ pagamenti għat-tfal huwa punibbli bil-liġi, “il-ġudikaturi tagħna ma jirrikorrux għaliha b’mod immedjat. Dan hu importanti li ngħiduh biex ma tingħatax l-impressjoni li kull persuna li naqset milli tagħti manteniment spiċċat tiskonta sentenza ta’ priġunerija,” qalet Cutajar.  

Madankollu hija wkoll ma taqbilx ma’ dan il-kastig u temmen li minflok priġunerija, jista’ jingħata xogħol fil-kommunità.  

‘Ma nħossx li huwa dinjituż li persuna toqgħod tittallab għall-manteniment’  

Cutajar żiedet tgħid li jekk ikun hemm ftehim bejn il-partijiet, jiġifieri l-ġenituri, jew inkella fil-każ fejn il-Qorti tistabilixxi manteniment, il-bank għandu jiġi notifikat u l-manteniment jinqata’ direttament mill-bank bi ‘standing order’, jiġifieri f’ġurnata partikolari b’mod awtomatiku u ripetut. 

Hija tħoss li ma huwiex dinjituż li persuna toqgħod tittallab għall-manteniment, “illi wara kollox irid jingħata bi dritt.” Hija tgħid li dan il-proċess dirett, inaqqas ix-xogħol minn fuq l-għasses, “għaliex attwalment kull meta ma jingħatax manteniment, l-individwu jrid imur kull darba jagħmel rapport.”  

‘Nixtieq nara l-implimentazzjoni ta’ xi wħud’  

Fl-opinjoni ta’ Cutajar, hemm bżonn ta’ riforma mill-qiegħ fil-Qorti tal-familja u dan proprju għax “il-liġijiet tagħna jridu jirriflettu r-realtajiet tal-familji tagħna, speċjalment f’mumenti ta’ diffikultà.”  

Hija żiedet tgħid li minn żmien għal żmien isiru diversi proposti tajbin f’dan ir-rigward u għaldaqstant tixtieq li tara l-implimentazzjoni ta’ xi wħud. 

‘X’se jkun qed jagħmel il-Gvern biex l-iżbilanċ fil-Qrati tal-familja, jiġi ndirizzat u mtejjeb?’  

“Konxja li ċ-ċirkostanzi ivarjaw minn familja għall-oħra u għalhekk ikun hemm min hu ta’ opinjoni differenti, iżda nemmen li fil-liġi tagħna irid ikun hemm qafas reali illi jistipula l-minimu ta’ manteniment li għandu jingħata biex niggarantixxu d-dinjità lil kull tifel u tifla f’pajjiżna,” qalet Cutajar. Fuq hekk hija ssostni li huwa kruċjali li minn żmien għal żmien għandu jkun hemm reviżjoni fil-manteniment biex jikkunsidra wkoll l-għoli tal-ħajja. “Digriet li ngħata fl-2010 ma jirriflettix r-realtà tal-2022!” temmet tgħid Rosianne Cutajar 

X’jgħidu l-proposti ta’ Chricop Faure? Kif se jaffettwaw lill-familji Maltin u Għawdxin?   

• Meta ġenitur ikollu Ordni ta’ Protezzjoni maħruġa mill-Qorti kontra l-ġenitur l-ieħor għandu jkun hemm Pulizija preżenti (meta ż-żewġ ġenituri jiltaqgħu) meta l-wild imur għand il-ġenitur.   
• F’kull għassa ta’ Malta għandu jkun hemm kamra mgħammra apposta biex tilqa’ lit-tfal, għal dawk il-ġenituri li jkollhom digriet mill-Qorti li jgħid li t-tfal iridu jinġabru minn xi għassa. Ir-raġuni wara din il-proposta kienet għal dawk il-ġenituri li jħossu li għandhom jiġbru lill uliedhom minn post sigur. Fost ir-raġunijiet hemm il-biża’, ittardjar fil-ħin b’mod repetut, meta ġenitur ma jkunx irid jagħti lill-ġenitur l-ieħor l-ulied, jew meta t-tfal ma jkunux iridu jmorru għand il-ġenitur l-ieħor fuq suspett ta’ aljenazzjoni.   
• Istituzzjoni li tiddefendi d-drittijiet tat-tfal b’mod indipendenti mill-ġenituri.  
• Il-manteniment għandu jiġi maħdum b’formola li tikkalkula l-iljieli, l-ikliet, u d-dħul tal-ġenitur.  
• Id-definizzjoni legali ta’ vjolenza psikoloġika u emozzjonali fit-tfal għandha tinkludi l-aljenazzjoni tal-ġenitur bħala abbuż psikoloġiku. 
• Għandu jsir assessjar ħolistiku u tajjeb biex ma jkunx hemm allegazzjonijiet ta’ aljenazzjoni mingħajr evidenza.  

X'kien ippropona l-Kap tal-PN? 

F’Diċembru 2020, il-Kap tal-Oppożizzjoni u tal-Partit Nazzjonalista Bernard Grech, kien ippropona ħolqien ta’ kalkolu ċar ta’ kif jinħadem il-manteniment sabiex il-ġudikanti, l-avukati u anki l-partijet ikunu jistgħu jimxu miegħu bħala linja gwida meta jiġi kkalkulat. 

"Wasal iż-żmien li naraw kif nindirizzaw il-weġgħat ta' persuni li għaddejjin minn diffikultajiet fil-familja, speċjalment fejn jidħlu l-ulied," sostna mal-ILLUM.  

Grech ippropona wkoll li l-Qorti tal-Familja tkun irriformata biex kawżi u rikorsi li jolqtu l-firda tal-ġenituri mill-ulied jinstemgħu iktar malajr biex b’hekk jitnaqqsu l-weġgħat u l-ħsarat. "Dan għaliex ġimgħa mingħajr aċċess għal ibnek jew bintek jew wild għall-omm jew missieru, hi ġimgħa mitlufa."