Il-Qorti tal-Maġistrati ħelset lil sid ta’ ħanut mill-akkużi li kien qed ibigħ sigaretti bi prezz ogħla minn dak stabbilit, wara li qieset li diversi stqarrijiet li fuquhom kienet qed tistrieħ il-prosekuzzjoni ma setgħux jiġu ammissi bħala prova.
Il-każ kien dwar żewġ spezzjonijiet fil-ħanut Hole in the Wall f’San Ġiljan fit-2 u l-15 ta’ Marzu 2018, waqt li uffiċjali tad-dwana sabu pakketti ta’ sigaretti li kienu qed jinbiegħu madwar €0.20 aktar mill-prezz rakkomandat.
Inqabdu total ta’ 224 pakkett fl-ewwel spezzjoni u 735 fit-tieni waħda, b’dazji kkalkolati ta’ €10.53 u €34.55, u VAT ta’ €6.94 u €22.79 rispettivament. Matul it-tieni żjara, impjegat qal li ż-żieda fil-prezz kienet “service charge”.
Madankollu, il-qorti nnutat li s-sid tal-ħanut, John Bonello, kien mistoqsi fuq il-post fi stadju meta diġà kien effettivament suspettat, mingħajr ma ġie informat bid-dritt tiegħu li jżomm is-skiet jew li jkollu assistenza legali. L-uffiċjali tad-dwana qalu lill-qorti li ma tawx twissija legali għax kienu jikkunsidraw li r-rwol tagħhom kien limitat biss għas-sekwestru tal-oġġetti u mhux għad-detenzjoni ta’ individwi. Il-qorti għalhekk iddeċidiet li kwalunkwe stqarrijiet attribwiti lil Bonello waqt l-ispezzjoni ma setgħux jintużaw bħala prova.
Il-prosekuzzjoni ppruvat ukoll tistrieħ fuq stqarrijiet allegatament magħmula minn impjegat li kien ċempel lil Bonello waqt l-ispezzjonijiet u semmieh bħala s-sid tal-ħanut. Madankollu, dan l-impjegat ma ġiex imsejjaħ biex jixhed, u l-qorti qalet li dawn l-istqarrijiet jammontaw għal xhieda fuq kliem ħaddieħor. Ma nressqux dokumenti li jorbtu n-numru tal-VAT tal-ħanut ma’ Bonello, u lanqas ma kien hemm ritratti tal-pakketti maqbuda jew tal-arranġament tal-ħanut.
Il-qorti rrimarkat ukoll id-dewmien sinifikanti biex tressqu l-proċeduri. Għalkemm l-ispezzjonijiet saru f’Marzu 2018, l-ittra ta’ awtorizzazzjoni għall-prosekuzzjoni nħarġet f’Marzu 2020, filwaqt li l-akkużi tressqu biss f’Settembru 2023 — ftit xhur biss qabel ma kienet se tiskadi l-preskrizzjoni ta’ sitt snin taħt l-Att tad-Dazju fuq ix-Xorb u s-Sigaretti.
Quddiem dawn in-nuqqasijiet, il-qorti qalet li ma kinitx moralment konvinta li l-akkużi ġew ippruvati u għalhekk illiberat lil Bonello. Madankollu, ordnat il-konfiska tal-pakketti tas-sigaretti maqbuda, kif jitlob il-liġi irrispettivament mis-sentenza.
Kopja tas-sentenza se tintbagħat lill-Ispeaker tal-Kamra tad-Deputati, lill-Ministru tal-Ġustizzja u r-Riforma fis-Settur tal-Kostruzzjoni, u lill-Ministru tal-Finanzi, sabiex ikun jista’ jsir eżami dwar emendi potenzjali fil-liġi li jirregolaw id-dmir tal-uffiċjali tad-dwana li jagħtu twissija legali meta jinterrogaw persuni suspettati li jkunu wettqu reati relatati mad-dazji.