Artiklu 1.14B. Dak kien li beda d-diżgwid fil-Parlament. Illum waqt it-tieni qari tal-abbozz ta' liġi tal-IVF u l-ittestjar ġenetiku, il-Kap tal-Oppożizzjoni Bernard Grech ippropona li ġenituri li jagħmlu użu mill-IVF ikollhom l-għażla li jittestjaw għall-mard ġenetiku permezz tal-Polar Body Testing (PBT) jiġifieri l-ittestjar tal-bajda biss jew il-Preimplantation Genetic Testing (PGT-M). Jidher iżda li minkejja l-proposta biex ikun hemm emenda f'din il-liġi biex il-ġenituri jingħataw l-għażla, il-Ministru għas-Saħħa u d-Deputat Prim Ministru Chris Fearne, saħaq li fil-liġi din diġà qiegħda hemm.
X'qal Bernard Grech?
Grech saħaq li l-PN dejjem kien favur il-ħajja u jrid jara li aktar koppji, kemm jista’ jkun u kemm jixtiequ, isiru ġenituri.
"Kien għalhekk li 10 snin ilu Gvern Nazzjonalista daħħal il-liġi tal-IVF. Kienet liġi li kellha numru ta’ limitazzjonijiet. 10 snin ilu konna wasalna sa hemm u maż-żmien din il-liġi tjiebet. Illum ghandna abbozz ta' ligi li nemmnu li se tkompli ttejjeb l-opportunità li l-ġenituri jkollhom it-tfal," qal Grech.
Huwa għamel referenza għall-fatt li l-PN kien tkellem biex il-mediċina kollha għall-IVF tingħata b'xejn u dan wara li ġew infurmati li l-ġenituri kienu qed ikopru xi spejjeż huma stess. F'indirizz lin-naħa l-oħra tal-Kamra huwa saħaq li, "tridu tipprattikaw dak li tgħidu għax mhux aċċettabli li ġenituri jħallsu dik l-ispiża mbagħad tridu tagħtuhom refużjoni. Inutli li jkun hemm liġi tal-IVF jew ittejbu l-liġi, jekk il-ġenituri ma jistgħux ilħallsu għaliha. Oħorġu l-ħlas tal-mediċina mal-ewwel biex dawk il-koppji jew individwi ma jkollhomx problemi biex jaslu għaliha."
Jgħid li filwaqt li jinsab kuntent bl-avvanz fit-teknoloġija u li persuni li għandhom problemi ta' infertilità se jkollhom ċans li jkollhom l-ulied, huwa saħaq li meta tkellem ma' ġenituri bi problemi simili, stqarru miegħu li jixtiequ li jingħataw l-għażla bejn il-PBT u l-PGT-M.
"Jekk hemm għodod oħra li huma tajbin, li huma ta' suċċess, li huma wżati internazzjonalment u li diġà permissibli bil-liġi li għandna, għaliex din it-teknoloġija niskartawha u ma nikkunsidrawiex?" staqsa l-Kap tal-Oppożizzjoni.
Grech jgħid li permezz tal-PBT, jista' jkun hemm dijanjosi fuq il-bajda u għalhekk jiġi evitat ittestjar fil-bidu tal-ħajja umana, jiġifieri fl-embrijun. Huwa saħaq li minn dawk id-disa' mard ġenetiċi li jittestjaw għalihom fil-PGT-M, tmienja minnhom faċilment jistgħu jiġu identifikati permezz tal-PBT u għaldaqstant mill-bajda tal-mara. Grech jisħaq li PBT hija ta' benefiċċju wkoll biex ma jkunx hemm 'stockpiling' ta' embrijuni li ġew iddijanjostikati b'marda ġenetika.
"Nemmnu fil-ħajja u nemmnu li jekk hemm ċans li tinħoloq ħajja, aħna mhux se nċaħħdu lil dawn l-individwi minn din l-opportunità," temm jgħid Grech.
X'inhi l-PGT-M?
L-Awtorità Maltija responsabbli mill-embrijuni u l-IVF, b'konsultazzjoni mal-professjonisti, ħejjiet abbozz ta’ protokolli għad-dijanjosi preġenetika tal-embrijuni u ġie stabbilit tmien mard li jista’ jiġi identifikat għall-għażla tal-embrijuni. Dan ifisser li ġenituri prospettivi li jagħmlu użu mill-IVF, qabel l-impjantazzjoni fl-utru ikunu jistgħu jagħżlu jekk jaċċettawx embrijun b'mard ereditarju jew le.
Dawn il-mard huma:
- Finnish Nephrotic Syndrome
- Gangliosidosis
- Huntigton Disease
- Joubert Syndrome
- Maple Syrup Urine Syndrome
- Spinal Muscular Atrophy
- Tay-Sachs Disease
- Walker Warburg Syndrome
70 koppja diġà ngħataw rifużjoni ta' flus li ħallsu għall-mediċini tal-IVF
Il-Ministru Fearne ikkonferma mal-gazzetta ILLUM wkoll li 70 koppja ngħataw rifużjoni tal-ispiża li ħallsu għall-mediċini u bejniethom dawn ħadu total ta' €111,324. Huwa saħaq li fl-aħħar snin li l-IVF kien qed isir f'pajjiżna l-ebda embrijun li ġew kiro-priservati (jiġifieri iffirżati) ma ntremew.
Fearne saħaq mal-illum li 33 omm li qed tistenna tqala bħalissa mill-IVF, 25 li qed iġorru embrijun li kien iffriżat għal numru ta' ġimgħat jew xhur.
