Minkejja li issa t-testijiet għall-Covid-19 fid-dar huma legali, ma hemm ebda kontroll fuq x’jiġri wara li persuna tagħmel it-test, anke jekk tkun irriżultat pożittiva.
Diversi persuni tkellmu mal-gazzetta ILLUM dwar każi fejn persuni wettqu testijiet għall-Covid-19 id-dar u minkejja li r-riżultaw pożittivi ma tkellmux u ħarġu minnufih ftit jiem wara hekk kif waqqfu s-sintomi.
Dwar dan, il-gazzetta ILLUM tkellmet mal-Ministeru għas-Saħħa u staqsiet x’kontroll hemm fuq dawn it-testijiet li jsiru fid-djar u jekk persuna hijiex obbligata li tirrapporta r-riżultat tagħha lill-awtoritajiet tas-saħħa, kif kien qed jiġri f’pajjiżi oħra fosthom fir-Renju Unit.
Fir-Renju Unit, pereżempju, kull test kien ikollu QR Code jew inkella kodiċi li jintuża biex persuna tkun tista’ tirrapporta r-riżultat onlajn, anke jekk tkun irriżultat negattiv.
Fit-tweġiba tiegħu, il-Ministeru għas-Saħħa saħaq li kull persuna li tagħmel test id-dar u tirriżulta pożittiv, għandha tkellem lit-tabib tagħha għall-pariri dwar dak li għandha tagħmel wara u anke tiċċekja kemm għandha ddum f’iżolament.
Insista li r-riżultati minn dawk magħrufa bħala self-testing-kits, huma kkunsidrati “każi probabbli” u jkunu kkonfermati biss jekk wara jsir PCR jew inkella Rapid Antigen Test.
Dan ifisser li ma hemm l-ebda kontroll u hija r-responsabbilità assoluta tal-persuna li tkun għamlet dan it-test li tkellem lit-tabib tagħha u tfittex li tieħu swab normali (anke jekk rapid), liema test ikun imbagħad eżaminat fil-laboratorji.
Madanakollu t-tobba li jkunu infurmati b’test pożittiv huma legalment marbuta li jirrapportaw dan lill-awtoritajiet tas-saħħa.
Il-Ministeru insista wkoll li n-numri li jkunu ppubblikati mis-Supretendenza tas-Saħħa Pubblika u li jkunu wkoll mgħoddija liċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard (ECDC) jinkludu wkoll il-każi li jkunu kkonfermati wara li jkun sar PCR jew Rapid Antigen Test.
Aktar kmieni din il-ġimgħa, l-Awtorità Maltija għall-Mediċina approvat l-ewwel Covid-19 self-testing-kits li jistgħu jinbiegħu f’Malta fl-ispiżeriji. Fil-fatt, anke jekk il-bejgħ tagħhom sar legali ġimgħa qabel, l-ispiżjara kienu mitluba ma jbigħux qabel ma jkun hemm lista ta’ kits approvata mill-awtoritajiet.
Skont is-sit tal-Awtorità Maltija għall-Mediċina, il-kits approvati jistgħu jinbiegħu biss mill-ispiżeriji anke jekk hawn min qed jixtri dawn il-kits onlajn u saħansitra kien hemm min sab jixtrihom minn ħwienet oħra.
Spiżjara li tkellmet magħhom l-ILLUM spjegaw kif dawn il-kits huma differenti minn kits oħra ta’ rapid tests li kienu qed jintużaw mill-awtoritajiet tas-saħħa.
Fil-fatt, peress li huwa diffiċli li wieħed iwettaq swab test normali fuqu n-nifsu, minħabba li l-iswab tiddaħħal fil-fond tal-imnieħer, l-awtoritajiet approvaw għad-djar testijiet li jistgħu jsiru b’mod aktar faċli, għax l-iswab ma jkunx hemm bżonn li tiddaħħal fil-fond tal-imnieħer. Dan jgħin ukoll biex ir-riżultat ikun aktar preċiż għax it-test ikun sar tajjeb.
Jidher li l-prezz ta’ dawn it-testijiet ivarja bejn €4 u €6.
Diversi pajjiżi jbiddlu r-regoli dwar it-testijiet
Hekk kif diversi pajjiżi mexjin dejjem aktar lejn in-normalità, bdew jinbidlu wkoll ħafna mir-regoli marbuta mat-testijiet għall-Covid-19.
Fl-Ingilterra, pereżempju, ħafna persuni ma għadhomx jistgħu jmorru jagħmlu PCR test mingħajr ħlas. Fil-fatt, issa huma ftit dawk il-gruppi ta’ nies, inkluż dawk l-aktar vulnerabbli u l-ħaddiema tal-NHS (National Health Service) li huma intitolati għal dan.
Persuni li jkollhom xi sintomi, aktar milli jagħmlu test, qed ikunu mitluba jibqgħu d-dar sakemm iħossuhom aħjar.
L-istess se jkun qed isir aktar tard dan ix-xahar fl-Iskozja u mill-aħħar ta’ Ġunju f’Wales u l-Irlanda ta’ Fuq.
Spanja wkoll kienet waħda mill-ewwel pajjiżi fl-Unjoni Ewropea li neħħiet il-bżonn li persuna tagħmel test u tidħol f’iżolament jekk tirriżulta pożittiv għall-Covid-19.
Fil-fatt, dawk b’sintomi ħfief tal-virus issa jistgħu joħorġu mid-djar tagħhom anke jekk il-parir huwa biex jibqgħu kawti u jżommu pass lura meta jiġu biex jattendu attivitajiet kbar u anke huma mħeġġa biex meta jkunu barra jilbsu l-maskra.
L-Iżvizzera wkoll neħħiet ir-restrizzjonijiet kollha marbuta mal-Covid-19.
Diversi pajjiżi oħra neħħew jew se jneħħu l-obbligu li turisti jew inkella persuni li jkunu jridu jidħlu minn barra jagħmlu test. Fost dawn hemm Ċipru, iċ-Ċekja, il-Greċja u r-Renju Unit.
Malta wkoll jidher li miexja lejn din id-direzzjoni b’ħafna mir-restrizzjonijiet issa jitneħħew bl-enfasi titpoġġa aktar fuq ir-responsabbilità personali.
